Tôn Chỉ Hành Đạo của Đức Huỳnh Giáo Chủ
Hay là: Cách tu hiền và sự ăn ở của một người bổn đạo

Lời nói đầu:
Năm năm trường xa cách, cái chánh sách áp bức tôn giáo gắt *** của người Pháp làm cho tôi không được gần gũi các người hầu giải bày tường tận Tôn Chỉ Hành Đạo của tôi.

Ấy không phải vì tôi cố ý muốn xa lánh các người, song chẳng qua vì sự bắt buộc của kẻ cường quyền nên tôi và các người không được trực tiếp cùng nhau. Tuy nhiên cũng có lắm thiện nam, tín nữ rất trung thành, một lòng gìn Đạo. Nhưng gần đây có vài kẻ hiểu lầm, hành động một vài điều không hợp với tinh thần đạo đức, trái chủ nghĩa từ bi bác ái và sự cao thượng của giáo pháp nhà Phật. Thế nên điều ấy làm cho quyển sách nhỏ này ra đời. Vậy từ nay trở đi tôi ước mong rằng với vài điều sơ lược kể ra sau đây, toàn thể thiện nam, tín nữ trong Đạo sẽ dùng trí tuệ mình suy ngẫm gìn giữ ăn ở theo quy tắc đã định, đặng tránh những việc đáng tiếc xảy ra, hầu giữ tròn danh giá của Đạo Phật. Như thế chẳng phụ công ơn của Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni đã khai sáng Đạo Phật và đã dìu dắt quần sanh tầm đường giải thoát.

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật Hòa Hảo

Những điều sơ lược cần biết của kẻ tu hiền

Đạo Phật từ xưa tới nay luôn luôn phân làm hai hạng người:

1. Hạng xuất gia
2. Hạng không xuất gia

Hạng xuất gia: Gồm có các nhà sư hay những ni cô đã hoàn toàn ly khai với gia đình, quê hương, bè bạn, dựa thân vào cửa Thiền hay núi non am cốc, hàng ngày chỉ chuyên lo kinh kệ, săn sóc cảnh dà lam, trau luyện đức lành, dồi mài trí tuệ hầu giảng giải cho bá tánh thập phương nghe để quay đầu hướng thiện qui y Phật pháp, không còn thiết đến việc đời. Gia đình nhà cửa của nhà sư là cả thế gian, thân quyến nhà sư là khắp nhân loại đại đồng. Đó là hạng người dốc tu cho mau thành Phật quả thoát kiếp luân hồi.

Hạng tại gia: Gồm tất cả đại chúng, tất cả thiện nam, tín nữ chưa đủ những điều kiện xuất gia, vì cảm thấy mình còn nặng nợ với non sông tổ quốc, với gia đình, với đồng bào xã hội, nên chưa thể làm như các nhà sư hay ni cô đặng. Tuy vậy họ cũng sẵn sàng hoan nghinh ca tụng lý tưởng từ bi bác ái đại đồng của nhà Phật và luật Nhân quả do Phật thuyết ra. Thế nên ở nhà họ phượng thờ Đức Phật, phát nguyện qui y, giữ gìn ít điều giới luật, hằng coi kinh sách, sửa tánh, răng lòng, ủng hộ các sư. Như thế họ cũng lần lần lên con đường giải thoát. Đây là hạng người học Phật tu Nhân.

Bàn xét như trên, thấy rằng toàn thể trong Đạo chúng ta thuộc hạng tại tư gia cư sĩ, học Phật tu Nhân vậy.

Sách xưa có câu: "Thiên kinh vạn điển, hiếu nghĩa vi tiên" (muôn vạn quyển kinh của Phật, Thánh Tiên đều dạy sự hiếu nghĩa làm đầu). Hôm nay đã qui y nhà Phật, tu niệm tại gia, ta hãy cố gắng vưng lời Thầy, Tổ đã dạy, lo tròn câu hiếu nghĩa.

Đức Phật Thầy Tây An thuở xưa thường khuyến khích các môn nhơn đệ tử rằng: Muốn làm xong hiếu nghĩa, có bốn điều ân ta cần phải hy sinh gắng gổ mới mong làm trọn:

1. Ân Tổ Tiên cha mẹ
2. Ân Đất Nước
3. Ân Tam Bảo
4. Ân Đồng Bào và Nhơn Loại (với kẻ xuất gia thì ân đàn na thí chủ).

Ân Tổ Tiên cha mẹ: Ta sanh ra cõi đời được có hình hài để hoạt động từ thuở bé cho đến lúc trưởng thành, đủ trí khôn ngoan, trong khoảng bao nhiêu năm trường ấy, cha mẹ ta chịu biết bao khổ nhọc; nhưng sanh ra cha mẹ là nhờ có tổ tiên, nên khi biết ơn cha mẹ, cũng có bổn phận biết ơn tổ tiên nữa. Muốn đền ơn cha mẹ, lúc cha mẹ còn sanh tiền, có dạy ta điều hay lẽ phải ta rán chăm chỉ nghe lời, chớ nên xao lãng làm phiền lòng cha mẹ. Nếu cha mẹ có làm điều gì lầm lẫn trái với nhân đạo, ta rán hết sức tìm cách khuyên lơn ngăn cản. Chẳng thế, ta cần phải lo nuôi dưỡng báo đền, lo cho cha mê khỏi đói rách, khỏi bệnh hoạn ốm đau, gây sự hòa hảo trong huynh đệ, tạo hạnh phúc cho gia đình, cho cha mẹ vui lòng thỏa mãn. Ráng cầu cho cha mẹ được hưởng nhiều phước thọ. Lúc cha mẹ quá vãng, hãy tu cầu cho linh hồn được siêu thăng nơi miền Phật cảnh, thoát đọa trầm luân. Còn đền ơn tổ tiên, đừng làm điều gì tồi tệ, điếm nhục tông môn, nếu tổ tiên có làm điều gì sai lầm, gieo họa đau thương lại cho con cháu, ta phải quyến chí tu cầu và hy sinh đời ta làm điều đạo nghĩa, rửa nhục tổ đường.

Ân Đất Nước: Sanh ra, ta phải nhờ tổ tiên, cha mẹ, sống ta cũng phải nhờ đất nước, quê hương. Hưởng những tất đất, ăn những ngọn rau, muốn cho sự sống được dễ dàng, giống nòi được truyền thụ, ta cảm thấy bổn phận phải bảo vệ đất nước khi bi kể xâm lăng giày đạp. Ráng nâng đỡ xứ sở quê hương, lúc nghiêng nghèo, và làm cho trở nên được cường thạnh. Ráng cứu cấp nước nhà khi bị kẻ ngoài thống trị. Bờ cõi vững lặng thân ta mới yên, quốc gia mạnh giàu mình ta mới ấm. Hãy tùy tài tùy sức, nỗ lực hy sinh cho xứ sở. Thảng như không đủ tài lực đảm đương việc lớn, chưa gặp thời cơ giúp đỡ quê hương, ta phải ráng tránh đừng làm việc gì sơ xuất đến nỗi làm cho nước nhà đau khổ, và đừng giúp sức cho kẻ ngoại địch gây sự tổn hại đến đất nước. Đó là ta đền ơn cho đất nước vậy.

Ân Tam Bảo: Tam Bảo là gì? Tức Phật, Pháp, Tăng. Con người nhờ tổ tiên cha mẹ sanh ra nuôi dưỡng, nhờ đất nước tạo